Σακχαρώδης Διαβήτης την Κύησης
Σύμφωνα με τον ορισμό της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας, ο « διαβήτης της κύησης είναι μια διαταραχή της ανοχής στη γλυκόζη η οποία οδηγεί σε υπεργλυκαιμία και διαγιγνώσκεται για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της κύησης». Υπό την επίδραση των ορμονών της κύησης το πάγκρεας δεν εκκρίνει επαρκή ποσότητα ινσουλίνης για να ρυθμίσει την τιμή του σακχάρου αίματος. Αυτός ο διαβήτης, που εκδηλώνεται στη διάρκεια του δεύτερου τρίμηνου της κύησης, μετά τον τοκετό συνήθως εξαφανίζεται. Η πάθηση φαίνεται να αφορά το 4% των εγκύων γυναικών. Γνωρίζουμε ότι η συχνότητα του διαβήτη της κύησης αυξάνεται με την πρόσληψη υπερβολικού βάρους και τη μεγαλύτερη ηλικία της εγκύου. Γι΄ αυτό το λόγο το σάκχαρο στο αίμα της εγκύου παρακολουθείται προσεκτικά, διότι σημαντική αύξηση του μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για την έγκυο και το έμβρυο.
Παράγοντες κινδύνου
Ο έλεγχος κατά τη διάρκεια της κύησης προτείνεται κυρίως στις γυναίκες οι οποίες παρουσιάζουν έναν από τους εξής κινδύνους: παχυσαρκία, ηλικία άνω των 35 ετών, οικογενειακό ιστορικό διαβήτη (γονείς, αδέλφια) , ατομικό ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη της κύησης ή γέννηση νεογνού βάρους πάνω από 4 κιλά σε προηγούμενη εγκυμοσύνη.
Αντίθετα με τον διαβήτη τύπου 1, ο σακχαρώδης διαβήτης της κύησης μπορεί να περάσει απαρατήρητος, χωρίς να εμφανίζει κανένα συγκεκριμένο σύμπτωμα, εκτός από υπερηχογραφικά μεγάλη ανάπτυξη του εμβρύου και αύξηση της ποσότητας του αμνιακού υγρού.
Διάγνωση και θεραπεία
Κατά τον προγεννητικό έλεγχο, η τιμή της γλυκόζης μετά από 12 ώρες νηστείας, πρέπει να είναι κάτω από 92. Αν είναι πάνω από 126, τότε μιλάμε για διαβήτη τύπου 2. Σε περίπτωση κύησης, αν η γλυκόζη είναι πάνω από 92, τότε υπάρχει διαβήτης της κύησης.
Αν η τιμή της γλυκόζης είναι φυσιολογική, γίνεται εξέταση της γλυκόζης μεταξύ 24ης και 28ης εβδομάδας ( δεύτερο τρίμηνο κύησης). Αυτή τη φορά γίνεται καμπύλη σακχάρου νήστις, 1 ώρα και 2 ώρες μετά τη λήψη 75 γρ. γλυκόζης: οι τιμές διάγνωσης διαβήτη της κύησης είναι αντίστοιχα: ≥ 92, ≥ 180 και ≥ 153. Μπορεί να προταθεί και τρίτη συμπληρωματική εξέταση, στις 32-34 εβδομάδες.
Σε περίπτωση διαβήτη της κύησης, ο κίνδυνος προεκλαμψίας αυξάνεται για την έγκυο. Επίσης, οι κίνδυνοι επιπλοκών αυξάνονται σε περίπτωση παχυσαρκίας. Άρα είναι προφανής η σημασία του ελέγχου του βάρους κατά τη διάρκεια της κύησης. Εξάλλου, αν υπάρχει το ενδεχόμενο δεύτερης κύησης, επιβάλλεται η αυστηρή παρακολούθηση της τιμής του σακχάρου.
Όσο αναφορά το έμβρυο, ο διαβήτης της κύησης μπορεί να έχει σημαντική επίπτωση στο βάρος και την ανάπτυξη του βρέφους. Μιλούμε για «μακροσωμία», δηλαδή για μεγάλο βάρος γέννησης (μεγαλύτερο από 4 kg), που μπορεί να προκαλέσει δύσκολο τοκετό, με κίνδυνο τραυματισμού του νεογνού. Όταν το υπερηχογράφημα στις 37ης ή 38ης εβδομάδας δείχνει ένα έμβρυο βάρους μεγαλύτερου από 4.250 κιλά, ο γιατρός θα προτείνει καισαρική τομή.
Η θεραπεία του διαβήτη της κύησης βασίζεται καταρχάς σε κανόνες υγιεινής: εξατομικευμένη διατροφή και ήπια σωματική δραστηριότητα.
Διατροφή: Αυτό το οποίο προέχει δεν είναι να αδυνατίσετε, αλλά να περιορίσετε την πρόσληψη βάρους. Να προτιμάτε τα τρόφιμα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (μαύρο ψωμί, λαχανικά, αναποφλοίωτο ρύζι, μερικά φρούτα, μη ζαχαρώδη δημητριακά, γαλακτοκομικά) και περιορίστε τα αναψυκτικά, τα γλυκά, τα ζαχαρούχα δημητριακά και τους φρουτοχυμούς. Καλό είναι να τρώτε σε μικρότερες ποσότητες και συχνότερα: τρία κύρια γεύματα, δύο έως τρεις φορές κολατσιό και ελάχιστο ενδιάμεσο διάστημα μεταξύ των γευμάτων τις δυο ώρες.
Αν μετά από 7 με 10 ημέρες δίαιτας, εξακολουθείτε να έχετε αυξημένες τιμές γλυκόζης, τότε θα εξεταστεί το ενδεχόμενο έναρξης θεραπείας με ινσουλίνη.
Ήπια σωματική άσκηση. Αν δεν υπάρχουν ιατρική αντένδειξη, συνιστάται η ήπια σωματική άσκηση: περπάτημα διάρκειας 30 λεπτών ημερησίως, 5 ημέρες την εβδομάδα. Για όσες μπορούν προτείνεται επίσης η κολύμβηση, το ποδήλατο εσωτερικού χώρου, ο διάδρομος, το ελλειπτικό μηχάνημα άσκησης κ.ά.
Παρακολούθηση της γλυκαιμίας. Ένα άλλο σημείο-κλειδί της δίαιτάς σας, είναι η χορήγηση μετρητή γλυκόζης, με τον οποίο θα ελέγχετε την τιμή του σακχάρου στο αίμα σας καθημερινά, πριν και μετά από κάθε γεύμα. Κάθε τιμή σημειώνεται σε σημειωματάριο, το οποίο δείχνεται στον γιατρό σας σε κάθε επίσκεψη.
Θεραπεία με ινσουλίνη. Μια γυναίκα στις πέντε η οποία πάσχει από διαβήτη της κύησης, δεν κατορθώνει να ρυθμίσει τη σάκχαρό της μόνο με την τήρηση των κανόνων υγιεινής (δίαιτα και άσκηση). Σ' αυτή την περίπτωση θα είστε υποχρεωμένη να υποβληθείτε σε θεραπεία με ινσουλίνη, πράγμα που σημαίνει ότι σε καθημερινή βάση θα κάνετε ενέσεις ινσουλίνης. Εκτός από σπάνιες εξαιρέσεις, αυτή η θεραπεία σταματά με τον τοκετό.